Zıt anlamlı kelimeler (antonym), anlamca birbirinin tam tersi olan kelimelerdir. İlkokul öğrencilerinin kelime dağarcığını geliştirmek ve dil bilgisini pekiştirmek için zıt anlamlı kelimelerle çalışmak oldukça faydalıdır. İşte zıt anlamlı kelimelerle ilgili bazı etkinlikler ve örnekler:
Kelime Nedir?
Kelime, bir ya da birden fazla sesin birleşmesiyle oluşan, anlamı olan en küçük dil birimidir.
Kelimelerle duygularımızı, düşüncelerimizi ve isteklerimizi ifade ederiz.
Örnek: kitap, masa, koşmak, güzel, kalem
Kelimelerin Cümledeki Görevi
Kelimeler bir araya gelerek cümleleri oluşturur.
Cümlelerde kelimelerin yeri değiştiğinde anlam da değişir.
Örnek:
-
Ali elma yedi.
-
Elma Ali’yi yedi. (Anlam tamamen değişti.)
Bu nedenle kelimelerin anlamını bilmek çok önemlidir.
Kelimelerin Anlam Özellikleri
1. Eş Anlamlı (Anlamca Aynı) Kelimeler
Yazılışları farklı, anlamları aynı olan kelimelerdir. Örnek:
-
Güzel ↔ Hoş
-
Başlamak ↔ Başlatmak
-
Öğretmen ↔ Hoca
2. Zıt Anlamlı (Anlamca Karşıt) Kelimeler
Birbirinin tam tersini ifade eden kelimelerdir. Örnek:
-
ACI ↔ TATLI
-
Uzun ↔ Kısa
-
GENÇ ↔ YAŞLI
Zıt Anlamlı Kelimelere Örnekler
- Büyük – Küçük
- Uzun – Kısa
- Hızlı – Yavaş
- Açık – Kapalı
- Zengin – Fakir
- Güzel – Çirkin
- Sıcak – Soğuk
- Ağır – Hafif
- İyi – Kötü
- Kalın – İnce
Etkinlik Önerileri
1. Eşleştirme Oyunu
- Çocuklara bir sütunda kelimeler, diğer sütunda zıt anlamlıları verilir. Doğru eşleştirme yapmaları istenir.
- Örneğin:
Büyük – Küçük, Açık – Kapalı gibi.
2. Cümle Tamamlama
- Çocuklara eksik kelimelerle bir cümle verin:
"Bu kapı açık ama diğer kapı ____."- Çocuğun doğru zıt anlamlı kelimeyi doldurmasını isteyin.
3. Hikaye Oluşturma
- Çocuklardan zıt anlamlı kelimeler kullanarak kısa hikayeler yazmalarını isteyin.
- Örneğin:
"Bir gün sıcak bir yaz günüydü, ama akşam çok soğuk oldu."
- Örneğin:
4. Resim Çizme
- Çocuklardan zıt anlamları resimle anlatmalarını isteyin. Örneğin, bir tarafına büyük bir hayvan, diğerine küçük bir hayvan çizebilirler.
5. Kelime Kartları ile Oyun
- Kartlara kelimeler yazılır ve çocuğun zıt anlamlıları tahmin ederek bulması istenir.
6. Şarkılar ve Tekerlemeler
- Zıt anlamlı kelimeleri içeren tekerlemeler ve şarkılar öğretin. Bu yöntem eğlenceli ve akılda kalıcıdır.
Zıt Anlamlı Kelimelerin Önemi
- Kelime hazinesini geliştirir.
- Okuduğunu ve duyduğunu anlamayı kolaylaştırır.
- Dil bilgisi becerilerini güçlendirir.
- Yaratıcı düşünme ve ifade yeteneğini artırır.
Bu tür etkinliklerle öğrenciler zıt anlamlı kelimeleri eğlenerek öğrenebilirler
-
1 “Zayıf” sözcüğünün karşıt (zıt) anlamlısı aşağıdakilerden hangisidir?
-
uzun
-
şişman
-
geniş
Doğru!Yanlış! -
-
2 Verilen görsel adının zıt anlamlısı hangi sözcüktür?

-
genç
-
dede
-
beyaz
Doğru!Yanlış! -
-
3 “Uzak” sözcüğünün karşıt (zıt) anlamlısı aşağıdakilerden hangisidir?
-
küçük
-
yakın
-
gündüz
Doğru!Yanlış! -
-
4 Verilen görsel adının zıt anlamlısı hangi sözcüktür?

-
ay
-
gündüz
-
ev
Doğru!Yanlış! -
-
5 Aşağıdaki karşıt (zıt) anlamlı sözcüklerden hangisi yanlış verilmiştir?
-
Az-çok
-
Siyah-kara
-
Güzel-çirkin
Doğru!Yanlış! -
-
6 Aşağıdaki karşıt (zıt) anlamlı sözcüklerden hangisi doğru yazılmıştır?
-
acı-ekşi
-
doğru-yanlış
-
büyük-iri
Doğru!Yanlış! -
-
7 ( 1 ) iyi ( 2 ) güzel ( 3 ) burun - Verilen sözcüklerden kaç numaralı kelimenin zıt anlamlısı yoktur?
-
1
-
2
-
3
Doğru!Yanlış! -
-
8 ”Güzel” kelimesinin zıt anlamlısı aşağıdakilerden hangisidir?
-
çirkin
-
iyi
-
zengin
Doğru!Yanlış! -
-
9 “alt-üst” kelimelerin arasında nasıl bir ilişki vardır?
-
zıt anlam
-
eş anlam
-
kelime
Doğru!Yanlış! -
-
10 Aşağıdaki kelimelerin hangisi zıt anlamlıdır?
-
Geniş-kalın
-
hızlı-yavaş
-
konut-ev
Doğru!Yanlış! -


















